BỆNH THÁN THƯ XOÀI - NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ GIẢI PHÁP PHÒNG TRỪ HIỆU QUẢ

Bệnh thán thư xoài là một trong những bệnh hại phổ biến và nguy hiểm nhất, có thể gây thiệt hại đến 80% sản lượng nếu không được kiểm soát kịp thời. Bệnh tấn công toàn diện từ lá, hoa đến quả xoài, khiến năng suất suy giảm nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng xuất khẩu. Đối với các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp quy mô lớn, việc hiểu rõ và áp dụng các giải pháp phòng trừ hiệu quả từ Sahari là yếu tố then chốt để bảo vệ vườn xoài, đảm bảo chất lượng nông sản và duy trì lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

1. Bệnh thán thư xoài là gì?

Bệnh thán thư xoài (Anthracnose) là bệnh do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra, tấn công toàn diện vào nhiều bộ phận của cây xoài bao gồm lá, hoa, cành và quả. Đây là bệnh hại nghiêm trọng, có khả năng phá hoại cao và phổ biến tại hầu hết các vùng trồng xoài trên thế giới, đặc biệt là ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới và á nhiệt đới.

Bệnh thán thư có thể xuất hiện từ giai đoạn cây con, kéo dài đến khi cây trưởng thành và gây hại nghiêm trọng nhất ở giai đoạn ra hoa, đậu quả. Theo thống kê, bệnh thán thư xoài có thể gây thiệt hại lên đến 30-60% sản lượng trong điều kiện thông thường và có thể lên tới 80% trong điều kiện thời tiết thuận lợi cho bệnh phát triển.

Bệnh Thán Thư Xoài là gì?

2. Nguyên nhân gây ra bệnh thán thư trên xoài

Bệnh thán thư xoài chủ yếu do nấm Colletotrichum gloeosporioides (hoặc một số loài thuộc chi Colletotrichum khác) gây ra. Các yếu tố chính thúc đẩy sự phát triển và lây lan của bệnh bao gồm:

• Điều kiện thời tiết: Nhiệt độ 25-30°C và độ ẩm cao trên 90% là điều kiện lý tưởng cho nấm bệnh phát triển. Mùa mưa hoặc thời tiết ẩm ướt kéo dài đặc biệt thuận lợi cho bệnh bùng phát.
• Đường lây lan: Bào tử nấm có thể lây lan qua không khí, nước mưa, côn trùng, hoặc dụng cụ làm vườn. Các vết thương cơ học trên cây là điểm xâm nhập lý tưởng cho nấm bệnh.
• Tồn tại trong môi trường: Nấm Colletotrichum có thể tồn tại trong đất, trên tàn dư thực vật, hoặc trên các bộ phận bị bệnh của cây trong nhiều tháng, trở thành nguồn lây nhiễm cho vụ mùa tiếp theo.
• Thực hành canh tác không hợp lý: Mật độ trồng quá dày, tỉa cành không đúng cách, tưới nước quá nhiều, hoặc không kiểm soát cỏ dại đều có thể tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển.
• Sức đề kháng của cây giảm: Cây bị suy yếu do thiếu dinh dưỡng, nhiễm sâu bệnh khác hoặc bị stress môi trường dễ bị tấn công bởi nấm thán thư.

3. Cách nhận biết bệnh thán thư trên xoài

Bệnh thán thư xoài thể hiện các triệu chứng đặc trưng trên các bộ phận khác nhau của cây, giúp người trồng có thể nhận biết và xử lý kịp thời:

Trên lá:

• Ban đầu xuất hiện các đốm nhỏ màu nâu đen, hình tròn hoặc bất định.
• Các đốm này dần mở rộng, tạo thành các vết bệnh lớn màu nâu đến đen.
• Trung tâm vết bệnh có màu xám hoặc nâu nhạt, viền có màu nâu đậm.
• Lá bị nặng sẽ vàng, khô và rụng sớm.

Trên hoa:

• Hoa bị nhiễm bệnh chuyển sang màu nâu đen, khô héo và rụng.
• Có thể thấy các đốm đen nhỏ trên cuống hoa và cánh hoa.
• Cụm hoa bị tấn công mạnh sẽ bị thối đen và không đậu quả.

Trên quả:

• Quả non xuất hiện các đốm nhỏ màu đen, hơi lõm xuống.
• Quả gần chín hoặc đã chín có các vết thối màu nâu đen, lan rộng nhanh chóng.
• Vết bệnh trên quả thường có hình tròn hoặc bất định, lõm xuống, và có thể xuất hiện lớp bào tử màu hồng hoặc cam trong điều kiện ẩm ướt.
• Quả bị nặng sẽ thối, rụng hoặc mất giá trị thương phẩm.

Trên cành và chồi:

• Cành non và chồi bị tấn công sẽ có các vết loét màu nâu đen.
• Chồi bị nhiễm bệnh thường bị khô, đen và chết từ ngọn.
• Cành bị bệnh nặng có thể chết khô toàn bộ.

Bệnh thán thư xoài thường bắt đầu với các triệu chứng nhẹ, nhưng nếu không được kiểm soát kịp thời, có thể lan rộng nhanh chóng, đặc biệt trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, làm giảm nghiêm trọng năng suất và chất lượng vườn xoài.

Cách nhận biết bệnh thán thư trên xoài.

4. Bệnh thán thư ảnh hưởng thế nào đến năng suất và xuất khẩu xoài?

Bệnh thán thư gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sản xuất và thương mại xoài, đặc biệt đối với các doanh nghiệp tập trung vào thị trường xuất khẩu:

Ảnh hưởng đến năng suất:

• Giảm khả năng đậu quả do hoa bị nhiễm bệnh và rụng sớm, có thể làm giảm 30-40% số lượng quả.
• Quả non bị nhiễm bệnh thường rụng sớm, làm giảm sản lượng thu hoạch.
• Làm yếu cây do lá bị tổn thương, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, dẫn đến giảm năng suất dài hạn.
• Thiệt hại về năng suất có thể lên đến 50-80% trong điều kiện bệnh phát triển mạnh.

Ảnh hưởng đến chất lượng và xuất khẩu:

• Quả bị nhiễm bệnh có ngoại hình kém, không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
• Giảm thời gian bảo quản sau thu hoạch do quả dễ bị thối trong quá trình vận chuyển và lưu trữ.
• Vi phạm tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật quốc tế, dẫn đến lô hàng bị từ chối tại các thị trường nhập khẩu khắt khe như Nhật Bản, Mỹ, EU.
• Tăng chi phí kiểm soát chất lượng và xử lý sau thu hoạch.

Tác động kinh tế:

• Giảm giá trị thương mại do quả không đạt tiêu chuẩn về ngoại hình.
• Tăng chi phí sản xuất do phải áp dụng các biện pháp phòng trừ.
• Ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu của doanh nghiệp xuất khẩu.
• Có thể dẫn đến mất thị trường do không đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và an toàn thực phẩm.

Ảnh hưởng dài hạn:

• Bệnh tồn tại trong vườn từ năm này qua năm khác nếu không được kiểm soát triệt để.
• Làm suy yếu cây trồng, giảm tuổi thọ và khả năng cho năng suất cao của vườn xoài.
• Giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế.

Đối với các doanh nghiệp và nhà đầu tư lớn trong lĩnh vực xuất khẩu xoài, việc kiểm soát hiệu quả bệnh thán thư không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là yếu tố then chốt đảm bảo sự bền vững và phát triển của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế.

 Bệnh thán thư ảnh hưởng thế nào đến năng suất và xuất khẩu xoài?

5. Cách phòng ngừa và trị bệnh thán thư xoài hiệu quả

Để kiểm soát hiệu quả bệnh thán thư xoài, cần áp dụng tổng hợp các biện pháp phòng ngừa và điều trị:

Biện pháp canh tác:

• Vệ sinh vườn: Thu gom và tiêu hủy lá, cành, quả bị bệnh để giảm nguồn lây nhiễm.
• Tỉa cành hợp lý: Đảm bảo tán cây thông thoáng, giảm độ ẩm trong vườn và tăng hiệu quả phun thuốc.
• Mật độ trồng phù hợp: Tránh trồng quá dày, đảm bảo không gian cho cây phát triển và giảm độ ẩm trong vườn.
• Tưới nước khoa học: Áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, tránh tưới quá ẩm và tưới trực tiếp lên lá, hoa, quả.
• Bón phân cân đối: Cung cấp đủ dinh dưỡng, đặc biệt là kali và canxi để tăng sức đề kháng cho cây.

Biện pháp sinh học:

• Sử dụng các chế phẩm sinh học chứa nấm đối kháng như Trichoderma, Bacillus subtilis.
• Áp dụng các dung dịch chiết xuất từ thực vật có tính kháng nấm như tinh dầu tỏi, tinh dầu quế.
• Phun các chế phẩm vi sinh có lợi để tăng cường hệ vi sinh vật đối kháng trong vườn.

Biện pháp hóa học:

• Giai đoạn phòng ngừa: Phun thuốc bảo vệ thực vật định kỳ vào thời điểm trước mùa mưa, trước khi ra hoa và sau khi đậu quả.
• Các hoạt chất hiệu quả:
  • Copper oxychloride, Mancozeb cho phòng ngừa
  • Azoxystrobin, Difenoconazole cho điều trị
  • Carbendazim, Thiophanate-methyl để kiểm soát bệnh
• Lịch phun thuốc:
  • Trước khi ra hoa: 7-10 ngày/lần
  • Giai đoạn ra hoa: 7 ngày/lần
  • Giai đoạn quả non: 10-14 ngày/lần
  • Giai đoạn quả phát triển: 14-21 ngày/lần

Quản lý sau thu hoạch:

• Xử lý quả sau thu hoạch bằng nước nóng (55°C trong 5 phút) hoặc các dung dịch đặc biệt.
• Bảo quản quả ở nhiệt độ thích hợp (12-13°C) và độ ẩm 85-90%.
• Sử dụng bao bì phù hợp để giảm tổn thương cơ học và nhiễm bệnh trong quá trình vận chuyển.

Giải pháp tổng hợp từ Sahari:

• Phương pháp "3 trước - 3 sau" được phát triển bởi Sahari:
  • Trước mùa mưa: Phun thuốc phòng ngừa
  • Trước khi ra hoa: Tăng cường sức đề kháng
  • Trước khi đậu quả: Bảo vệ hoa và quả non
  • Sau khi thu hoạch: Xử lý vườn cây
  • Sau mỗi đợt mưa lớn: Phun thuốc bảo vệ
  • Sau khi phát hiện bệnh: Xử lý triệt để

Đối với các doanh nghiệp và nhà đầu tư quy mô lớn, việc xây dựng quy trình phòng trừ tổng hợp, đặc biệt là giải pháp chuyên biệt từ Sahari sẽ giúp kiểm soát hiệu quả bệnh thán thư, bảo vệ năng suất và chất lượng xoài, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe nhất.

Bệnh thán thư xoài là tác nhân gây thiệt hại lớn đến sản xuất và thương mại xoài quy mô lớn nếu không kiểm soát kịp thời. Áp dụng các giải pháp tổng hợp từ Sahari sẽ giúp doanh nghiệp, nhà đầu tư và nhà phân phối bảo vệ giá trị nông sản, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. 

Để được tư vấn chi tiết về quy trình phòng trừ bệnh hiệu quả, hãy liên hệ với thương hiệu Sahari – đối tác uy tín trong lĩnh vực nông nghiệp chuyên sâu.

THÔNG TIN LIÊN HỆ SAHARI:

Nhà máy: 477 Quốc lộ 22, Ấp Bến Đò 1, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Hotline 24/7 - Trợ lý hành chính: 0789 917 927

Hotline Khu vực miền đông/trung/bắc: 0856555585

Hotline kỹ thuật sản phẩm hoá chất: 0917733600

Hotline khu vực miền tây: 0702984270

Fanpage: https://www.facebook.com/nongduocsahari