BỆNHTHÁN THƯ TRÊN THANH LONG – LÀM GÌ ĐỂ CỨU VƯỜN VÀ GIỮ NĂNG SUẤT?

Bệnh thán thư trên thanh long được xem là một trong những bệnh hại nghiêm trọng nhất, gây tổn thất lớn về năng suất và chất lượng cho người trồng. Bệnh không chỉ làm giảm giá trị thương mại của quả thanh long mà còn đe dọa đến khả năng xuất khẩu, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của nông dân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng nhận biết và các biện pháp phòng trị bệnh thán thư trên thanh long hiệu quả, giúp bảo vệ cây trồng và nâng cao chất lượng sản phẩm.

1. Tổng quan về bệnh thán thư trên thanh long

Bệnh thán thư trên thanh long do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra, là một trong những bệnh phổ biến và gây hại nặng nhất đối với cây thanh long. Bệnh có thể xuất hiện trên tất cả các bộ phận của cây như thân, cành, hoa và quả.

1.1. Nguyên nhân gây bệnh thán thư

Bệnh thán thư trên thanh long chủ yếu do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Đây là loại nấm có khả năng tồn tại trong đất, trên xác bã thực vật và di chuyển theo gió, nước mưa, côn trùng hoặc dụng cụ canh tác. Bào tử nấm có thể tồn tại trong điều kiện khô hạn và phát triển mạnh khi gặp điều kiện ẩm ướt.

1.2. Điều kiện thuận lợi cho bệnh thán thư phát triển

Bệnh thán thư trên thanh long thường phát triển mạnh trong những điều kiện sau:

• Nhiệt độ từ 25-30°C và độ ẩm không khí cao trên 80%
• Mùa mưa kéo dài hoặc sau những đợt mưa lớn
• Vườn trồng mật độ dày, kém thoáng khí
• Bón phân đạm quá nhiều gây cây phát triển ốm yếu
• Vườn tồn tại nhiều tàn dư thực vật bị bệnh

Bệnh thán thư phát triển mạnh ở các vùng trồng thanh long trọng điểm như Bình Thuận, Long An, Tiền Giang và nhiều tỉnh miền Tây Nam Bộ, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người trồng.

Tổng quan về bệnh thán thư trên thanh long.

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh thán thư trên thanh long

Việc nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh thán thư trên thanh long giúp người trồng có biện pháp xử lý kịp thời, hạn chế thiệt hại.

2.1. Triệu chứng trên cành và thân

Khi bị bệnh thán thư, trên cành và thân thanh long xuất hiện các đốm màu vàng nhạt, sau chuyển sang màu nâu và cuối cùng là xám bạc. Các đốm này có thể liên kết với nhau tạo thành mảng lớn, làm cho bề mặt cành bị nứt nẻ, khô héo và thối. Trong điều kiện ẩm độ cao, trên các vết bệnh xuất hiện các túi bào tử màu đen, tạo thành những chấm đen li ti.

2.2. Triệu chứng trên hoa và nụ hoa

Hoa và nụ hoa bị bệnh thán thư thường xuất hiện các chấm đen nhỏ với quầng vàng xung quanh. Khi bệnh phát triển, các nụ hoa có thể bị khô và rụng sớm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình thụ phấn và tạo quả.

2.3. Triệu chứng trên quả

Đây là biểu hiện gây thiệt hại kinh tế nặng nề nhất của bệnh thán thư trên thanh long:

• Giai đoạn đầu: xuất hiện các đốm nhỏ màu vàng nhạt, sau chuyển sang nâu đen
• Khi bệnh phát triển: các đốm lõm xuống, lan rộng và có thể nứt nẻ
• Giai đoạn nặng: quả bị thối, chảy nước và xuất hiện những chấm đen (túi bào tử)

Triệu chứng bệnh thán thư trên quả thanh long thường xuất hiện rõ nhất vào giai đoạn 5-7 ngày trước khi thu hoạch, gây khó khăn trong quá trình bảo quản và vận chuyển.

Dấu hiệu nhận biết bệnh thán thư trên thanh long.

3. Tác hại của bệnh thán thư đối với cây thanh long

Bệnh thán thư trên thanh long gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho người trồng:

• Giảm khả năng quang hợp của cây do cành bị tổn thương
• Làm rụng hoa, giảm tỷ lệ đậu quả
• Giảm năng suất từ 30-70% tùy mức độ nhiễm bệnh
• Làm giảm chất lượng quả, khó khăn trong bảo quản và vận chuyển
• Tăng chi phí sản xuất do phải đầu tư thuốc phòng trị bệnh
• Gây khó khăn trong xuất khẩu do không đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm

Theo thống kê, bệnh thán thư có thể làm giảm năng suất thanh long lên đến 70% nếu không được kiểm soát kịp thời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thu nhập của người trồng.

4. Biện pháp phòng và trị bệnh thán thư trên thanh long

Để kiểm soát hiệu quả bệnh thán thư trên thanh long, cần kết hợp nhiều biện pháp phòng trị tổng hợp.

4.1. Biện pháp canh tác và quản lý vườn

Quản lý vườn tốt là biện pháp phòng bệnh thán thư hiệu quả và bền vững:

• Cắt tỉa cành hợp lý: Loại bỏ cành già, cành bị bệnh và tạo độ thông thoáng cho vườn
• Vệ sinh vườn thường xuyên: Thu gom và tiêu hủy tàn dư thực vật bị bệnh
• Cân đối dinh dưỡng: Không lạm dụng phân đạm, bổ sung đầy đủ kali và canxi
• Cải thiện hệ thống thoát nước: Đảm bảo không đọng nước trong vườn sau mưa
• Luân canh và xen canh: Với các cây trồng phù hợp để cắt đứt vòng đời của nấm bệnh

Nhiều nghiên cứu cho thấy, vườn thanh long được quản lý tốt có tỷ lệ nhiễm bệnh thán thư thấp hơn 30-40% so với vườn quản lý kém.

4.2. Biện pháp hóa học và sinh học

Khi bệnh thán thư đã xuất hiện trên thanh long, cần kết hợp các biện pháp hóa học và sinh học:

Biện pháp hóa học:

• Sử dụng thuốc có hoạt chất Flusilazole, Difenoconazole, Tebuconazole
• Các sản phẩm gốc đồng như Copper Hydroxide, Copper Oxychloride
• Phun thuốc theo nguyên tắc luân phiên để tránh kháng thuốc

Biện pháp sinh học:

• Sử dụng chế phẩm sinh học chứa Trichoderma, Bacillus subtilis
• Ứng dụng dịch chiết từ thực vật như tỏi, gừng, nghệ
• Phun các chế phẩm tăng cường miễn dịch cho cây

Nên áp dụng luân phiên các biện pháp để tránh tình trạng kháng thuốc và giảm tác động tiêu cực đến môi trường.

Biện pháp phòng và trị bệnh thán thư trên thanh long.

4.3. Quy trình xử lý khi phát hiện bệnh

Khi phát hiện bệnh thán thư trên thanh long, cần thực hiện ngay các biện pháp sau:

Bước 1: Loại bỏ bộ phận bị bệnh: Cắt tỉa và tiêu hủy các cành, quả bị nhiễm bệnh

Bước 2: Vệ sinh vườn: Làm sạch khu vực xung quanh cây bị bệnh

Bước 3: Phun thuốc phòng trị:

• Đợt 1: Phun thuốc gốc đồng để tiêu diệt bào tử nấm
• Đợt 2: Sau 7-10 ngày, phun thuốc đặc trị (Azoxystrobin, Difenoconazole)
• Đợt 3: Phun chế phẩm sinh học để phục hồi cây

Bước 4: Tăng cường dinh dưỡng: Bón bổ sung kali, canxi và các vi lượng

Bước 5: Theo dõi liên tục: Kiểm tra vườn thường xuyên để phát hiện tái nhiễm

Thực hiện đúng quy trình xử lý có thể kiểm soát được bệnh thán thư trên thanh long trong vòng 2-3 tuần, giảm thiểu tác động đến năng suất và chất lượng.

Xem thêm: BỆNH SƯƠNG MAI TRÊN DƯA HẤU – LÀM SAO ĐỂ CỨU VƯỜN TRƯỚC KHI QUÁ MUỘN?

Biện pháp phòng và trị bệnh thán thư trên thanh long.

5. Kinh nghiệm phòng trị bệnh thán thư hiệu quả

Từ thực tiễn sản xuất, một số kinh nghiệm quý báu đã được đúc kết trong phòng trị bệnh thán thư trên thanh long:

• Thời điểm phun thuốc tốt nhất là buổi sáng sớm hoặc chiều mát
• Phun thuốc phòng trước mùa mưa hoặc sau khi thu hoạch
• Kết hợp phun thuốc với bón phân qua lá để tăng hiệu quả
• Ưu tiên sử dụng các loại thuốc có tính thẩm thấu để bảo vệ cây lâu dài
• Đối với vườn thường xuyên bị bệnh, cần áp dụng biện pháp xử lý đất bằng vôi bột hoặc chế phẩm sinh học

Chú ý không phun thuốc trước khi thu hoạch quả ít nhất 7-14 ngày (tùy loại thuốc) để đảm bảo an toàn thực phẩm và đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.

Bệnh thán thư trên thanh long là mối đe dọa nghiêm trọng đối với người trồng, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu áp dụng đúng và đủ các biện pháp phòng trị. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, thực hiện tốt các biện pháp canh tác và sử dụng đúng thuốc phòng trị sẽ giúp bảo vệ vườn thanh long, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Để kiểm soát hiệu quả bệnh thán thư trên thanh long, người trồng cần kết hợp hài hòa giữa biện pháp canh tác, sinh học và hóa học, đặt trong bối cảnh quản lý dịch hại tổng hợp (IPM). Chỉ khi áp dụng tổng thể các giải pháp, vườn thanh long mới thực sự được bảo vệ khỏi mối đe dọa của bệnh thán thư, đảm bảo năng suất và chất lượng bền vững.

Để nhận tư vấn kỹ lưỡng về các biện pháp phòng và điều trị bệnh thán thư trên thanh long, hãy liên hệ với đội ngũ chuyên gia Sahari – người bạn đồng hành tin cậy của nhà nông trên hành trình canh tác bền vững.

THÔNG TIN LIÊN HỆ SAHARI:

Nhà máy: 477 Quốc lộ 22, Ấp Bến Đò 1, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Hotline 24/7 - Trợ lý hành chính: 0789 917 927

Hotline Khu vực miền đông/trung/bắc: 0856555585

Hotline kỹ thuật sản phẩm hoá chất: 0917733600

Hotline khu vực miền tây: 0702984270

Fanpage: https://www.facebook.com/nongduocsahari